สหภาพสาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียต ถูกยุบอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 26 ธันวาคม 2534 ตามปฏิญญาหมายเลข 142-เอชแห่งสภาโซเวียตแห่งสาธารณรัฐ (Soviet of the Republics) โดยรับรองเอกราชของสิบสองสาธารณรัฐแห่งสหภาพโซเวียต และสถาปนาเครือรัฐเอกราช หนึ่งวันก่อนหน้า วันที่ 25 ธันวาคม 2534 มีฮาอิล กอร์บาชอฟ ประธานาธิบดีโซเวียต ลาออก ประกาศยกเลิกตำแหน่งของเขา และส่งมอบรหัสปล่อยขีปนาวุธนิวเคลียร์ของโซเวียตให้แก่ประธานาธิบดีบอริส เยลต์ซินแห่งรัสเซีย เย็นวันเดียวกัน เมื่อเวลา 19.32 น. มีการลดธงชาติโซเวียตลงจากเครมลินเป็นครั้งสุดท้ายและแทนที่ด้วยธงไตรรงค์รัสเซีย สัปดาห์ก่อนหน้านั้น สาธารณรัฐโซเวียต 11 จาก 12 แห่งลงนามพิธีสารอัลมา-อะตาซึ่งสถาปนาเครือรัฐเอกราชและประกาศให้สหภาพโซเวียตสิ้นสุดลงอย่างเป็นทางการ การล่มสลายของสหภาพโซเวียตยังเป็นการสิ้นสุดสงครามเย็นด้วย การปฏิวัติ ค.ศ. 1989 และการยุบสหภาพโซเวียตนำไปสู่การยุติความเป็นปรปักษ์นานหลายทศวรรษระหว่างองค์การสนธิสัญญาป้องกันแอตแลนติกเหนือ (นาโต) และสนธิสัญญาวอร์ซอ ซึ่งเป็นลักษณะนิยามของสงครามเย็น
นโยบายที่ส่งผลต่อการล่มสลาย
นโยบายนั้นก็คือ นโยบายเปเรสตรอยกาและกลาสนอสต์ Glasnost (กลาสนอสต์) ความหมายคือการเปิดหรือ ความโปร่งใส หมายถึงนโยบายที่จะเปิดระบบต่างๆที่ถูกปิด มานานให้มีความคล่องตัวทั้งภายในประเทศและการติดต่อกับ การต่างประเทศมากขึ้นทำให้สหภาพโซเวียตเปลี่ยนจาก ระบอบการบริหารที่ขึ้นอยู่กับรัฐบาลส่วนกลางซึ่งมีอำนาจมาก และไม่เปิดเผยเรื่องราวต่างๆต่อประชาชน มาเป็นรัฐบาลที่ เปิดเผยต่อประชาชนมากขึ้น โดยการเปิดโอกาสให้มีสิทธิใน การรับข้อมูลข่าวสารเปิดให้มีการถกเถียงการประชุมสภา คอมมิวนิสต์และอนุญาตให้สื่อมวลชนเผยแพร่ข่าวได้ Perestroika (เปเรสทรอยก้า) มีความหมายคือการจัด โครงสร้างใหม่ทางเศรษฐกิจในสังคมโซเวียตปรับโครงสร้าง ทางเศรษฐกิจโดยให้กลไกราคามาควบคุม ลดบทบาทของรัฐลง มีการเปลี่ยนแปลงกลไกในการปฏิรูปและกระจายการ ตัดสินใจให้ความอิสระและความรับผิดชอบด้านเศรษฐกิจแก่ วิสาหกิจทั้งหลาย เพื่อพัฒนาเศรษฐกิจให้ก้าวหน้าและ ยกระดับสังคมให้สูงขึ้น นโยบายนี้นำไปสู่การเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ของประเทศ แม้การปฏิรูปทางเศรษฐกิจไม่สำเร็จอย่างที่หวังแต่การปฏิรูป ทางการเมืองกลับประสบความสำเร็จอย่างงดงาม ประชาชนมี สิทธิและเสรีภาพในการแสดงออกทางความคิดมากขึ้นนำไปสู่ การเคลื่อนไหวเรียกร้องเอกราชของรัฐต่างๆโดยเฉพาะ3 รัฐ บอลติกได้แก่เอสโตเนีย ลัตเวีย และลิทัวเนีย ขณะเดียวกัน ประเทศยุโรปตะวันออกที่เป็นรัฐบริวารก็เรียกร้องเสรีภาพและ ประชาธิปไตยด้วยจนนำไปสู่การล่มสลายของสหภาพโซเวียต ในที่สุด
ประเทศที่เกิดหลังจากสหภาพโซเวียตล่มสลาย
-รัสเซีย
-เบลารุส
-ยูเครน
-มอลโดวา
-จอร์เจีย
-อาร์เมเนีย
-อาเซอร์ไบจาน
-คาซัคสถาน
-เติร์กเมนิสถาน
-อุซเบกิสถาน
-คีร์กีซสถาน
-ทาจิกิสถาน
-เอสโตเนีย
-ลัตเวีย
-ลิทัวเนีย
ผลกระทบของการล่มสลายของสหภาพโซเวียต
1.ทำให้สงครามเย็นระหว่างฝ่ายเสรีประชาธิปไตยกับฝ่าย ประเทศสังคมนิยมคอมมิวนิสต์ต้องสิ้นสุดลง 2.ดุลแห่งอำนาจของโลกเปลี่ยนแปลงไป สหรัฐอเมริกาได้ กลายเป็นประเทศมหาอ านาจอันดับหนึ่งของโลก
3.การที่สหภาพโซเวียตแตกออกเป็นสาธารณรัฐต่างๆ ทำให้ประเทศในสหภาพโซเวียตเดิมมีความอ่อนแอ
4.ทำให้องค์การระหว่างประเทศต่างๆ เปิดรับประเทศ สมาชิกใหม่จากภูมิภาคยุโรปตะวันออกได้
การล่มสลายของสหภาพโซเวียตส่งผลต่อสังคมโลกอย่างไร
1. เป็นการพิสูจน์ว่าลัทธิคอมมิวมิสต์แบบสุดขั้วไม่สามารถเห็น ผลได้ในระบบสังคมเศรษฐกิจปัจจุบันทำให้เกิดการล่มสลาย ของรัฐคอมมิวนิสต์เล็กๆจำนวนมากทั่วโลก
2. การล่มสลายของโซเวียตเป็นบทเรียนให้จีนปรับเปลี่ยนกระบวนทัศน์ในการบริหารประเทศเข้าสู่ความเป็นทุนนิยม มากขึ้น ผลก็คือการเข้าสู่ยุคใหม่ในประเทศจีนที่มีการพัฒนา ทางเทคโนโลยีและสังคม โดยเปิดรับแนวคิดแบบตะวันตก ซึ่งเริ่มจากนโยบายสี่ทันสมัยของเติ้งเสี่ยวผิง ทำให้ประเทศ จีนก้าวรุดหน้าจนมีความแข็งแกร่งทางเศรษฐกิจสังคม เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว
3. ทำให้เกิดชาติรัฐใหม่ๆเนื่องจากการอ่อนกำลังลงของ รัฐบาลกลางสหภาพโซเวียตทำให้ไม่สามารถใช้กำลังทหารเข้า ครอบครองรัฐเล็กๆที่ถูกผนวกเข้ามาตั้งแต่สมัยพระนางคัทริน มหาราชินีรัฐเหล่านี้มีความแตกต่างเชิงเชื้อชาติและวัฒนธรรม มากจึงหาทางแตกตัวออกนานแล้ว
4. ทำให้ดุลย์อำนาจของโลกเปลี่ยนเนื่องจากสหรัฐ ก้าวขึ้นมาเป็นมหาอำนาจแบบขั้วเดียวผลคือการต่างประเทศ และการทหารของสหรัฐจะมุ่งพิทักษ์ผลประโยชน์ตนมากกว่า เก่าเนื่องจากขาดตัวถ่วงดุลย์อำนาจหากมีความขัดแย้งบ้างทาง สหภาพยุโรปหรือ EU ก็จะดึงไว้บ้างแต่ไม่มีผลมากนัก ผลนี้ ทำให้เกิดการบุกรุกอิรัคและสงครามเล็กๆอีกหลายแห่ง
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น